विश्वभारत News Website
Related Articles
विश्व भारत ऑनलाईन :
दिवाळीचा महत्वाचा दिवस अर्थात लक्ष्मीपूजन. या दिवशी सकाळी पूजेसाठी कोणताही मुहूर्त नाही. सायंकाळी 5 वाजल्यापासून लक्ष्मीपूजन करता येईल. अमावस्या संध्याकाळी सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी संध्याकाळी ५ वाजेपर्यंत राहील. मात्र 25 तारखेला सूर्यग्रहण होणार आहे. त्यामुळे लक्ष्मीपूजनाचा मुहूर्त फक्त संध्याकाळ आणि रात्रीच असेल.
2000 वर्षांनंतर दिवाळीला बुध, गुरू, शुक्र आणि शनि आपापल्या राशीत राहतील. तसेच लक्ष्मीपूजनाच्या वेळी पाच राजयोग असतील. हे ग्रहयोग सुख, समृद्धी आणि लाभाचे संकेत देत आहेत. त्यामुळे यावेळी दिवाळी खूप शुभ असेल.
स्कंद, पद्म आणि भविष्य पुराणात दिवाळीविषयी वेगवेगळ्या मान्यता आहेत. एका पौराणिक कथेनुसार, महाराजा पृथुने पृथ्वीचे दोहन केले आणि देशाला संपत्ती तसेच धान्याने समृद्ध केले. म्हणूनच आपण दिवाळी साजरी करतो. श्रीमद भागवत आणि विष्णुधर्मोत्तर पुराणानुसार अश्विन महिन्याच्या अमावास्येला समुद्रमंथनातून लक्ष्मी प्रकट झाली होती.
मार्कंडेय पुराणानुसार, जेव्हा पृथ्वीवर फक्त अंधार होता तेव्हा कमळावर बसलेली देवी तेजस्वी प्रकाशाने प्रकट झाली. ती लक्ष्मी होती. त्या प्रकाशाने जग निर्माण झाले. त्यामुळे या दिवशी लक्ष्मीपूजनाची परंपरा आहे. त्याच वेळी, श्रीरामांचे अयोध्येत स्वागत करण्यासाठी दीपावली साजरी करण्याची परंपरा आहे.
पुराणांमध्ये सजावट आणि दिवा लावण्याचे विधानस्कंद आणि पद्म पुराणानुसार या दिवशी दीप दान करावे. यामुळे पाप नष्ट होतात. ब्रह्म पुराणानुसार अश्विन अमावस्येच्या मध्यरात्री चांगल्या लोकांच्या घरी लक्ष्मी येते. त्यामुळे घराची साफसफाई आणि सजावट करून दिवाळी साजरी करण्याची परंपरा आहे. यामुळे लक्ष्मी प्रसन्न होते आणि दीर्घकाळ घरात राहते.
दिवाळीची पूजा अशाप्रकारे करावी
पाण्याच्या कलशात गंगाजल मिसळा. ते पाणी स्वतःवर कुशाने किंवा फुलाने शिंपडून पवित्र व्हावे.
2. पूजेत सहभागी असलेल्या लोकांना आणि स्वतःला गंध लावून पूजा सुरू करा.
3. प्रथम श्रीगणेश, नंतर कलश, नंतर सर्व देवी-देवतांची स्थापना करा आणि शेवटी लक्ष्मीची पूजा करा.
गणेश पूजनाची सोपी पद्धतॐ गम गणपतये नमः या मंत्राचा उच्चार करत जल आणि पंचामृताने श्रीगणेशाला अभिषेक करावा. त्यानंतर पूजा सामग्री अर्पण करावी. नैवेद्य दाखवावा. धूप-दीप दाखवून दक्षिणा ठेवावी.
वहीखाते आणि सरस्वती पूजनफुले व अक्षत घेऊन ध्यान करून सरस्वतीचे आवाहन करावे. ऊँ सरस्वत्यै नम: म्हणत असताना एक एक करून देवीच्या मूर्तीवर पूजा साहित्य अर्पण करावे. या मंत्राने पेन, पुस्तक आणि वहीखात्याची पूजा करा. यानंतर श्रीविष्णूची पूजा करावी.
श्रीविष्णूच्या उपासनेची पद्धत
मंत्र – ॐ विष्णवे नम:
प्रथम भगवान श्रीविष्णूच्या मूर्तीला पाण्याने आणि नंतर पंचामृताने अभिषेक करावा. शंखात पाणी आणि दुधा भरून अभिषेक करावा. त्यानंतर चंदन, अक्षत, अबीर, गुलाल आणि जानवेसहित पूजा साहित्य अर्पण करावे. यानंतर हार-फुल आणि नारळ अर्पण करा. मिठाई आणि हंगामी फळांचा नैवेद्य दाखवावा. धूप-दीप दाखवून दक्षिणा अर्पण करून नमस्कार करावा.
कुबेर… म्हणजे धनाची देवता. आज धनत्रयोदशीला कुबेराची पूजा केली जात आहे. पण तुम्हाला माहित आहे का, की देशातील कुबेरच्या काही मूर्तींपैकी 2 मध्य प्रदेशात आहेत. एक विदिशा आणि दुसरी उज्जैनमध्ये आहे. उज्जैनच्या सांदीपनी आश्रमात स्थापित कुबेराच्या मूर्तीची कथा भगवान श्रीकृष्णाशी संबंधित आहे.
श्रीकृष्ण कुबेरांना न्यायला आले होते
कुबेर मंदिराचे पंडित शैलेंद्र व्यास यांनी सांगितले की, द्वारका शहराच्या उभारणीसाठी जेव्हा संपत्ती आणि वैभवाची गरज होती तेव्हा त्यांना घेण्यासाठी भगवान श्रीकृष्ण स्वतः उज्जैन सांदीपनी आश्रमात आले होते. त्यांना घेऊन द्वारका नगरी वसवली.
देशात इथेही आहेत कुबेराच्या मूर्ती
उत्तर प्रदेशातील मथुरा, बिहारमधील पाटणा आणि राजस्थानमधील भरतपूर येथेही कुबेराच्या मूर्ती आहेत. सनातन धर्मात कुबेराला धनाधिपती मानले जाते. त्यांची पत्नी यक्षिणी आहे. त्यांची पूजा केल्याने स्थिर (अचल) लक्ष्मीची प्राप्ती होते. कुबेराचे वर्णन सर्व वेदांमध्ये आढळते. कुबेरानेच सुवर्ण लंका बांधली होती.
कुबेर हे देव नाहीत, यक्ष आहेत
कुबेर किन्नरांचा अधिपती, दिक्पाल म्हणजे उत्तर दिशेचा रक्षक, मंदिराच्या संपत्तीचा रक्षक आणि अक्षय निधीचा स्वामी आहे. कुबेर हे यक्ष आहेत, देव नाही. यक्ष संपत्तीचा उपभोग घेऊ शकत नाही. त्याचे रक्षण करतात. भगवान महादेवांनी कुबेर यांना उत्तर दिशेचा स्वामी बनवले आहे. म्हणजेच ते दिक्पाल आहेत. त्यामुळे जुन्या मंदिरांमध्ये यक्षाच्या मूर्ती बाहेरील बाजूस चारही दिशांना बनवल्या गेल्या आहेत. ते मंदिरांच्या संपत्तीचे संरक्षक म्हणून काम करतात. ते 9 निधींचेही स्वामी आहेत. म्हणूनच ब्रह्मदेवाने त्यांना अक्षय निधीचा स्वामी बनवले आहे.
